donderdag 5 april 2012

De Stem van Van der Heiden: Vechtkabinet


Ze praten dus weer, daar in het Catshuis – en ze worden bedankt. Ik zag de Frans Duynsteetrofee al in de verte gloren, maar moet nog eventjes wachten. Al hoef ik niet al te lang geduld te hebben. Deze ‘bijzondere politieke samenwerking’, zoals Rutte zijn krakende minderheidskabinet noemt, heeft zijn langste tijd gehad. Er is een verbandje gelegd om de bijna-breuk van gisteren – maar is dat sterk genoeg om de boel bij elkaar te houden? Het lijkt me stug.

Probleem lijkt te zijn dat Wilders wel wil praten over bezuinigingen voor 2013 om het begrotingstekort onder de 3% te krijgen, maar niet over hervormingen op langere termijn, zoals het zorgstelsel, het ontslagrecht en de woningmarkt. Daarmee wordt het dooronderhandelen hoogstwaarschijnlijk een drukverbandje, dat nooit bestand is tegen de open breuk van de economische toekomst. Het zal Rutte en Verhagen zo langzamerhand wel duidelijk worden dat er met de PVV als het erop aan komt eigenlijk geen zaken te doen is.

Daarmee kan de onderhandelingsbreuk wel gelijmd zijn, maar ligt het onderliggende probleem er nog even scherp. Een kwestie van geduld dus voor het kabinet uitglijdt over de eerste de beste bananenschil. Het is natuurlijk koffiedik kijken – maar wel met een licht wetenschappelijk sausje. Want, hoewel de geschiedenis zich in tegenstelling tot het populaire gezegde eigenlijk nooit herhaalt, is er wel een historisch precedent.

In 1981 waren CDA en PvdA door de kiezers tot elkaar veroordeeld om samen (tuurlijk, met D66 als glijmiddel) een kabinet te vormen. Met opgewekte tegenzin. CDA-leider Van Agt was net bijgekomen van een jarenlange vernedering onder Den Uyl; de PvdA-leider moest er niet aan denken om te moeten dienen onder de antipoliticus Van Agt. Maar het moest toch. En, na maandenlange onderhandelingen kwam er zelfs een kabinet uit – de beëdigingsfoto liet al zien tegen welke heug en meug. Maar toen werd de economische wind nog killer en moest het regeerprogram worden bijgesteld – en viel het kabinet al voor zijn presentatie in de Kamer. De breuk werd gelijmd en het ‘vechtkabinet’, zoals het al snel heette, toog aan de slag. Nou ja, aan de slag, het viel uiteindelijk definitief na een half jaartje.

Het lijkt verdacht veel op wat er nu gebeurt. Economische tegenwind, en één van de partners die helemaal geen zin heeft om te hervormen omdat de eigen achterban te veel in de knel komt. Ik voorspel: áls ze er al uitkomen, dan is het van korte duur. Want het kabinet kan dan wel harmonieus zijn, met de PVV is er overduidelijk een vechtrelatie. En vechtrelaties duren in de politiek nooit zo lang als in menig privéleven.
(Geschreven en geplaatst op 30 maart)

Geen opmerkingen:

Een reactie posten